Ngân hàng điện tử: An toàn vẫn là con người

Nhiều ngân hàng lo lắng, phát triển mảng ngân hàng điện tử trước ngưỡng cửa hội nhập quốc tế sẽ kéo theo những rủi ro cho an ninh tài chính

Lo cho ngân hàng điện tử

Ông Nguyễn Minh Hậu, Phó giám đốc Sở giao dịch II – Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho biết, năm 2016 mở ra nhiều cơ hội cho các ngân hàng, nếu quốc hội của các nước thành viên đồng loạt thông qua Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) trong quý I/2016.

Theo đó, các nước thành viên sẽ đồng thực hiện những cam kết sâu rộng về tăng cường tiếp cận thị trường của nhau. Trong đó có thị trường tài chính mà các loại hình dịch vụ tài chính – ngân hàng ở Việt Nam là một mảnh đất chưa có nhiều khai phá.

Song, ông Hậu lo lắng, đi cùng với những lợi ích thị trường mở rộng thì cũng kéo theo những loại hình tội phạm công nghệ cao xâm nhập đe dọa các TCTD còn non trẻ của Việt Nam
Qua trao đổi với ít nhất 5 lãnh đạo NHTM trên địa bàn TP.HCM, đều thu thập được những quan điểm ưu tư về việc phát triển ngân hàng điện tử trong môi trường hội nhập. Về sản phẩm, dịch vụ họ tự tin có thể cạnh tranh với những ngân hàng ngoại, tuy nhiên, họ thừa nhận đang thua về mặt đầu tư công nghệ, nhất là vấn đề phòng chống tội phạm công nghệ. Phần lớn lãnh đạo các NHTM đang kỳ vọng NHNN có sự hỗ trợ công tác phòng chống tội phạm.

Bởi hiện nay, các NHTM trong nước mới chỉ bước đầu manh nha đầu tư hạ tầng cho ngân hàng hiện đại, trong khi đó người dân các nước phát triển đã sử dụng công nghệ hiện đại sớm hơn. Lâu đến mức họ trở nên tinh vi trong việc sử dụng dịch vụ ngân hàng và các ngân hàng trong nước thừa nhận rằng chưa có giải pháp tốt nhất để đối phó với những tội phạm cấp tiến này.

Chưa kể, hiện nay, nhiều đối tượng trong nước liên kết với những người có quốc tịch nước ngoài để vào Việt Nam cà thẻ POS, sau đó những nhà đầu tư quốc tế rời khỏi Việt Nam với số tiền gian lận.

Theo đó, những chủ thẻ đó lại khởi kiện ngân hàng hoặc đưa thông tin lên các mạng để làm ảnh hưởng uy tín ngân hàng… Khi xử lý, các ngân hàng gặp nhiều khó khăn vì mất đầu mối, cụ thể, người nước ngoài thì trở về nước, DN đặt máy POS tự đóng cửa, ngưng hoạt động…

“Nếu chỉ tính riêng tội phạm quốc tế ngân hàng sẽ có cách giải quyết, đằng này, do thiếu hiểu biết và lòng tham, nhiều người Việt Nam đã chấp nhận móc nối với người nước ngoài để thực hiện, sau đó ăn chia phần trăm khiến một số ngân hàng đau đầu”, ông Hậu chia sẻ.

Con người quan trọng nhất

Sự việc Cơ quan an ninh điều tra tỉnh Khánh Hòa năm ngoái bắt khẩn cấp nghi can Yang Qing (43 tuổi, quốc tịch Mỹ) về hành vi sử dụng thông tin tài khoản, thẻ ngân hàng để chiếm đoạt tài sản, bằng hình thức dùng hóa đơn cơm chỉ vài trăm ngàn đồng, nhưng Yang Qing đã cấu kết với nhà hàng cà thẻ các loại tín dụng giả 42 lần để thanh toán 1.554 tỷ đồng, với số tiền này chủ nhà hàng được hưởng “hoa hồng” hơn 700 triệu đồng. Đây chỉ là một điển hình trong hàng trăm vụ sử dụng thẻ tín dụng để chiếm đoạt tài sản.

Theo báo cáo của Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (C50), từ năm 2010-2015, cơ quan này đã phát hiện, điều tra và chỉ đạo lực lượng địa phương điều tra gần 1.400 vụ việc liên quan đến công nghệ cao. Kết quả là đã làm rõ và chuyển cơ quan điều tra các cấp khởi tố 266 vụ án, 978 bị can.

Công nghệ tạo ra tiện ích tài chính nhưng đầu tư vào con người sử dụng công nghệ quan trọng hơn

Một số chuyên gia trong lĩnh vực tội phạm công nghệ cao nhận định, trong bối cảnh hiện nay, có thể con số phạm tội này sẽ gia tăng chứ không thuyên giảm. Thực tế, các ngân hàng đang ồ ạt thực hiện chiến lược kinh doanh ngân hàng bán lẻ và xác định đây là hướng đi mới mẻ trong thị trường tài chính non trẻ.

Đặc biệt sau tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, phần lớn các NHTM còn quyết tâm hơn nữa ở mảng kinh doanh ngân hàng bán lẻ. Điều này thể hiện rõ nét trong sản phẩm dịch vụ tài chính của các ngân hàng ngày càng đa dạng hơn để phục vụ tối đa các tiện ích của người tiêu dùng.

Hiện nay nhiều ngân hàng giống như một siêu thị tài chính – nơi đáp ứng nhiều nhất các nhu cầu dịch vụ tài chính cá nhân khác nhau. Các ngân hàng cũng đã biết phát triển nhiều kênh phân phối, lấy kênh phân phối hiện đại làm trọng tâm. Kênh phân phối hiện đại như internet banking, mobile banking, call – center, POS, ATM, liên kết bảo hiểm… thông qua cơ sở dữ liệu điện tử, thế nhưng công nghệ phát triển đến mức nào tội phạm công nghệ tinh vi tới mức đó.

Trong một cuộc họp với ngành Ngân hàng TP.HCM đầu năm 2016, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Phước Thanh nhắc nhở các ngân hàng, mảng bán lẻ là quan trọng nhưng phải có sự đầu tư và thay đổi mạnh mẽ hơn nữa. Trong đó, con người là yếu tố cực kỳ quan trọng, song song việc xây dựng hệ thống quản trị rủi ro và mô hình cảnh báo sớm sẽ giúp các ngân hàng phát triển bền vững.

( trích thoibaonganhang)